Một số cây thuốc dân gian chữa ho

1. Mơ
Cây mơ có tên gọi là ô mai, hạnh, khổ hạnh nhân. Tên khoa học: Prunus armeniaca L (Armeniaca vulgaris Lamk). Thuộc họ hoa hồng Rosaceae. Cây mọc hoang và được trồng nhiều nhất ở Hà Nội (vùng chùa Hương), Nam Ðịnh, Hà Nam (huyện Kim Bảng). Mơ là một loại cây nhỏ, cao chừng 4-5m. Lá so le, có cuống phiến là hình bầu dục, nhọn ở đầu, mép lá có răng cưa nhỏ. Quả chín vào tháng ba - tư, hình cầu, mầu vàng xanh, có nhiều thịt trong có một hạt.
Công dụng và liều dùng: Dầu hạt mơ là thuốc nhuận tràng với liều 5 - 15 ml dưới dạng thuốc sắc... Rượu mơ giúp ngon cơm, đỡ khát, có thể pha nước để uống giải khát. Ngày uống 30 - 60 ml.
Ðơn thuốc có mơ và ô mai: Ô mai dùng chữa ho, trừ đờm, hen xuyễn, khó thở. Ngậm hoặc sắc uống từ 5g-10g ngày.
2. Húng chanh
Húng chanh còn gọi là tần dày lá, rau thơm lùn, rau thơm lông, rau tần, dương tử tô. Tên khoa học Coleus amboinicus Benth. Thuộc họ Hoa môi Lamiaceae.
Húng chanh là một loại cỏ, gốc hóa gỗ có thể cao 25 - 75 cm. Thân mọc đứng, có lông. Lá có cuống mọc đối, rộng, hình bầu dục, dày, trông như mọng nước. Lá dài 7 - 10cm, rộng 4 - 6cm, mép khía tai bèo, mặt trên có lông đơn, đầu mang hạch, trong, bóng; mặt dưới lá nhiều lông bài tiết hơn, gân nổi rõ. Húng chanh được trồng khắp nơi để lấy lá có mùi chanh, vị chát thơm, hơi hắc, mát, được dùng làm gia vị.
Công dụng và liều dùng: Húng chanh chữa cảm cúm, ho hen với liều 10 - 16g một ngày.
Ðơn thuốc có húng chanh chữa ho: Dùng lá rửa sạch ngâm nước muối, sau nhai và ngậm.
3. Hẹ
Hẹ còn gọi là cửu thái, cửu thái tử, phỉ tử, dã cửu, cửu. Tên khoa học là Allium odorum L. Thuộc họ hành tỏi Alliaceae.
Hẹ là một loại cây cỏ nhỏ, cao 20 - 45cm, toàn cây có mùi đặc biệt. Lá hẹp, dài, dày, thường là bốn, năm lá, dài 10 - 27 cm, rộng 1,5 - 9mm, đầu nhọn. Hạt nhỏ mầu đen; mùa hoa thường vào tháng sáu, bảy, tám. Quả vào tháng 8 - 10. Cây Hẹ được trồng ở khắp nơi để làm rau ăn và dùng làm thuốc.
Công dụng và liều dùng: Lá và củ thường dùng chữa ho cho trẻ (lá hẹ hấp với đường hay đường phèn trong nồi cơm hoặc hấp cách thủy). Liều dùng hằng ngày từ 20 - 30 g.